Gymjuf maakt boek over Positieve Gezondheid
Wist je dat één glimlach je hersenen net zo sterk stimuleert met het gelukshormoon als tweeduizend repen chocolade eten? Het is echt zo. Deze en vele andere leuke weetjes staan in het DOEboek Positieve Gezondheid, dat gemaakt is door ROC van Twente. Lysbeth de Vries is docent bij de opleiding Sport en Bewegen en lid van de werkgroep Positieve Gezondheid. Zij is initiatiefnemer van het DOEboek en is in samenwerking met iPH ontwikkeld. ‘We zagen dat onze studenten worstelden met de coronaperiode en daar wilden we iets mee doen, ‘vertelt Lysbeth. De hoogste tijd om deze enthousiastste docent een aantal gezonde vragen voor te leggen.
Wat is gezondheid eigenlijk, volgens jou?
‘Gezondheid is meer dan alleen bewegen en voeding. Positieve Gezondheid geeft een brede kijk op gezondheid. Want ook gezellig hebben met vrienden en balans hebben, spelen een rol in je gezond voelen. De coronatijd was dit helemaal voelbaar voor jongeren. Ineens vielen de sociale contacten weg. Daarnaast speelt in deze tijd ook geld een rol, dit kan ook invloed hebben in welke keuzes je maakt.’
Hoe komt het dat het concept van Positieve Gezondheid vers is binnen het onderwijs?
‘Binnen de plannen van de overheid zie je de laatste jaren overal veerkracht en regie terug. Maar wie leert onze jeugd wat deze begrippen inhouden en hoe je erna handelt? Je hebt het dan over het aanleren van gezonde vaardigheden. Je gaat aan de voorkant aan de slag, oftewel preventief. Dit doen we door het model van Sense of Coherence te hanteren, waarin inzicht, er iets aan doen en zingeving centraal staan. Maar dan spreek je niet de taal van de jongeren, daarom hebben we ervoor gekozen om een vertaalslag te maken met een DOEboek Positieve Gezondheid en bijvoorbeeld een kletspot op basis van de 6 dimensies die ingezet kan worden in de klas. Beide vormen zijn laagdrempelig om aan de slag te gaan. Binnen het ROC van Twente is het DOEboek Positieve Gezondheid verspreid onder 2000 studenten. Maar ook andere onderwijsinstellingen hebben inmiddels interesse getoond om ermee te gaan werken.’
“Ook gezellig hebben met vrienden en balans hebben, spelen een rol in je gezond voelen”
Hebben echt zoveel jongeren last van psychische problemen?
‘Dit is een van de vraagstukken die leeft in het onderwijs. Op 25 april was er een dialoog over welzijn van jongeren met Maarten van Ooijen. Op uitnodiging ben ik in gesprek gegaan met de staatsecretaris. Er zijn ook vanuit de overheid zorgen over het opgroeien in de huidige maatschappij en de vele rapporten die de mentale problematiek bloot leggen. Tijdens de dialoog kwamen meerdere factoren naar voren zoals individualisme, prestatiedruk vanuit school en ouders, gebruik van social media en andere vormen van community ’s dan vroeger. Eén van de conclusies was het ‘echt’ zien van een ander. Een manier om hier handen en voeten aan te geven is Positieve Gezondheid. We leiden tenslotte binnen het onderwijs op voor een beroep, maar zeker ook voor een veerkrachtig persoon in de maatschappij. Binnenkort zal er een vervolg komen op het dialoog gesprek, want het is een lastig thema waar geen eenduidig antwoord op gegeven kan worden.’
Dan heb je het niet alleen over zelfredzaamheid, maar samenredzaamheid
Wat kan je (als student) zelf doen om mentaal weer fit te worden?
‘Dat is voor elk persoon weer anders. De één zal veel baat hebben met minder op de telefoon voor het slapen gaan om goede nachtrust te kunnen pakken, de ander aan meer rustmomenten nemen door de week. De jongeren binnen Sport en Bewegen, de opleiding waar ik docent ben hebben heel wat ballen hoog te houden. Ze gaan naar school, lopen stage, sporten vaak zelf veel en hebben verschillende bijbaantjes om geld te kunnen verdienen voor leuke activiteiten en feestjes in het weekend. Door het gesprek met ze aan te gaan kom je vaak samen te een eerste kleine stap. Want anders kan ik wel 25 tips geven, maar als dat niet aansluit bij hun situatie dan sla je alsnog de plank mis.’
Is er genoeg hulp en steun te vinden voor studenten die last hebben van angsten, depressies en andere psychische klachten?
‘Er zijn veel verschillende organisaties in Nederland waar jongeren terecht kunnen voor vragen. We hebben de zorg best goed georganiseerd en tuurlijk zullen er ook
andere geluiden zijn van de volle wachtlijsten. Ik denk dat we ook een stap kunnen maken in een andere manier van zorg verlenen. Laatste tijd wordt er ook gepleit voor meer steun onderling. Door er samen over te hebben zal er meer begrip en aandacht voor komen. Deze stap kunnen we nog gaan maken. Dan heb je het niet alleen over zelfredzaamheid, maar samenredzaamheid.’
Hoe maak je een les leuk en interessant voor leerlingen?
‘Zingeving is bijvoorbeeld zo’n onderwerp. Zingeving draagt bij om je lekker in je vel te voelen. Dit is iets wat we binnen het onderwijs nog meer onder de aandacht kunnen brengen. Maar daar heb je wel werkvormen voor nodig om het op een leuke manier te brengen. Binnen het DOEboek Positieve Gezondheid hebben we het dan ook vertaald naar een Bucketlist, dat spreekt de jongeren meer aan. Het DOEboek is samen met studenten vormgegeven, op deze manier sluit je aan bij de belevingswereld van studenten.’
Wat staat er in het DOEboek?
‘Het DOEboek gaat over jezelf. Waar wil jij mee aan de slag? Het spinnenweb geeft je inzicht in je eigen gezondheid. Maar het is niet dat de docent bepaald dat een laag cijfer hoger moet. De student gaat zelf kijken wat diegene wil aanpassen of juist wil behouden. De regie ligt bij de student. Dat is ook de kracht van het gedachtegoed. En het DOEboek neemt je mee in leuke en speelse vormen, zodat het ook praktisch blijft!’
Valt het boek in goede aarde?
‘Binnen het ROC van Twente is het verspreid onder 2000 studenten van een college Onderwijs, Sport en Welzijn. De eerste reacties en ervaringen zijn positief en teams willen het blijvend inzetten. Daarnaast is er ook interesse vanuit de logistiek en de transport opleidingen. Die opleidingen willen het wegzetten onder studieloopbaan begeleiding (SLB/ mentor lessen) of vitaal burgerschap. Daarnaast komen er vragen naar het DOEboek vanuit VO en MBO, maar ook Hbo’s zijn geïnteresseerd. Van Groningen tot aan Maastricht, je merkt dat het onderwerp erg leeft in het hele land.’
Voor meer info:
Lysbeth de Vries: info@edukr8.nl
Lees het online magazine
