
Het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) vormt de ruggengraat van de Nederlandse arbeidsmarkt. Met ruim 476.000 studenten in 2024 blijft het mbo essentieel voor sectoren als techniek, zorg en dienstverlening. Toch staat het mbo voor uitdagingen, zoals een dalende instroom en veranderende arbeidsmarkteisen.
Wat is een mbo-opleiding?
Mbo-opleidingen bereiden studenten voor op specifieke beroepen en zijn onderverdeeld in vier niveaus:
- Niveau 1 (Entreeopleiding): Voorbereiding op niveau 2.
- Niveau 2 (Basisberoepsopleiding): Gericht op uitvoerende beroepen.
- Niveau 3 (Vakopleiding): Voor zelfstandig uitvoerende functies.
- Niveau 4 (Middenkaderopleiding): Leidt op tot middenkaderfuncties of doorstroom naar het hbo.
Studenten kiezen tussen de beroepsopleidende leerweg (BOL), met stages, en de beroepsbegeleidende leerweg (BBL), waarbij werken en leren worden gecombineerd.
Populaire mbo-opleidingen in 2024
In 2024 waren de volgende opleidingen in trek:
- Beveiliger niveau 2
- Gespecialiseerd pedagogisch medewerker niveau 4
- Helpende zorg en welzijn niveau 2
Deze opleidingen bieden goede kansen op de arbeidsmarkt en sluiten aan bij maatschappelijke behoeften.
Arbeidsmarktperspectieven
Uit het rapport “Kans op werk 2024-2026” van SBB blijkt dat ruim 65% van de mbo-opleidingen een voldoende tot goede kans op werk biedt. Met name in de sectoren techniek, zorg en ICT is de vraag naar mbo-gediplomeerden groot.
Opleidingsaanbod en -duur
Het mbo kent een breed scala aan opleidingen, variërend van één tot vier jaar. Voorbeelden van sectoren en het aantal opleidingen:
- Techniek en gebouwde omgeving: 177 opleidingen
- Zorg, welzijn en sport: 25 opleidingen
- ICT en creatieve industrie: 31 opleidingen
Versnelde trajecten, zoals bij MBOzaak, maken het mogelijk om binnen 15 maanden een diploma te behalen.
Toekomstige ontwikkelingen
Hoewel het aantal mbo-studenten daalt, blijft de behoefte aan vakmensen groot. Initiatieven zoals tweetalige opleidingen spelen in op de internationale arbeidsmarkt . Daarnaast wordt ingezet op het verbeteren van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt.
Voor een overzicht van alle mbo-opleidingen en meer informatie, bezoek KiesMBO.
BOL combineert school met stages; BBL combineert werken met leren.
Afhankelijk van het niveau: 1 tot 4 jaar.
Techniek, zorg en ICT hebben een hoge vraag naar mbo-gediplomeerden.
Ja, vooral na het behalen van een niveau 4-diploma.
Ja, sommige instellingen bieden opleidingen aan die binnen 15 maanden afgerond kunnen worden.